کلینیک جامع توانبخشی رسش
دکتر داریوش نیکبخت
دکتر داریوش نیکبخت ۰۲۱۶۶۰۱۳۲۸۲
علائم بیش‌فعالی (ADHD) در بزرگسالان - نشانه های رایجبیش فعالی

علائم بیش‌فعالی (ADHD) در بزرگسالان - نشانه های رایج

داریوش نیکبخت
نویسنده: داریوش نیکبخت
انتشار : ۲۹ تیر ۱۴۰۲

بیش‌فعالی نوعی اختلال مغز و نقص توجه است. فرد مبتلا رفتارهای هیجانی از خود نشان می‌دهد و پرانرژی به نظر می‌رسد. 

بیش‌فعالی درمان نشده در همه بزرگسالان ریشه در کودکی آن‌ها دارد. این اختلال در برخی از آن‌ها در دوران کودکی و در برخی دیگر در بزرگسالی تشخیص داده می‌شود. بااینکه علائم بیش‌فعالی در کودکی قابل کنترل است، حدود 60٪  از افراد مبتلا، این علائم را در بزرگسالی نیز دارند.

هیچ درمان قطعی‌ای برای بیش‌فعالی وجود ندارد. در صورت ابتلا به آن، تنها کاری که می‌توانید انجام دهید، مراجعه به پزشک و گرفتن برنامه درمانی مناسب برای کاهش علائم آن است. 

 

هیچ درمان قطعی‌ای برای بیش‌فعالی وجود ندارد

 

علائم بیش‌فعالی در برخی از افراد مبتلا با افزایش سن، کاهش می‌یابند. بااین‌‌حال، برخی از بزرگسالان هم‌چنان علائم آن را دارند که در عملکرد روزانه آن‌ها اختلال ایجاد می‌کنند. نشانه‌های اصلی بیش‌فعالی در بزرگسالان مبتلا، مشکل در توجه، هیجان زیاد و بی‌قراری هستند. شدت این علائم از فردی به فرد دیگر متفاوت است.

بسیاری از بزرگسالان مبتلا به بیش‌فعالی از اختلال خود آگاه نیستند و فقط از چالش‌های خود برای انجام کارهای روزمره آگاه هستند. به‌علاوه، در تمرکز و اولویت‌بندی کردن مشکل دارند و این مشکل منجر به از دست دادن فرصت‌ها و فراموشی جلسات یا برنامه‌های آن‌ها می‌شود. ناتوانی در کنترل هیجان را نیز می‌توان از بی‌حوصلگی آن‌ها در صف انتظار، رانندگی در ترافیک، نوسانات خلقی و طغیان خشم مشاهده کرد.

 

علائم بیش‌فعالی در بزرگسالان

آگاهی از علائم بیش‌فعالی درمان نشده در بزرگسالان برای دریافت درمان مناسب ضروری است. برای کسب اطلاع از این علائم به خواندن بلاگ ادامه دهید.

 

علائم بیش‌فعالی در بزرگسالان

 

بی‌نظمی

همه افراد در زندگی گاهی با چالش‌هایی روبه‌رو می‌شوند. اما افراد بیش‌فعال ممکن است در زندگی خود تجربیات چالش‌برانگیزتری نسبت به افراد سالم داشته باشند. به‌عبارتی آن‌ها قدرت انجام هر کاری را در مکان و زمان مناسب ندارند. به‌علاوه، در اولویت‌بندی‌ها، انجام و پیگیری وظایفی که مستلزم نظم هستند، مشکل دارند.

 

مشکل در روابط

افراد مبتلا اغلب در روابط خود دچار مشکل می‌شوند. برخی از علائم این افراد که منجر به سردی  روابط آن‌ها می‌شوند، عبارت‌اند از:

  • بی‌توجهی
  • به‌آسانی خسته شدن 
  • صحبت کردن بیش‌از‌حد با دیگران 
  • بی‌احساسی
  • بی‌مسئولیتی

 

عدم تمرکز

این علامت، یکی از نشانه‌های آشکار و بارز افراد بیش‌فعال است. مثال‌هایی از عدم تمرکز در آن‌ها عبارت‌اند از:

  • حواس‌پرتی سریع
  • سختی در گوش دادن کامل به صحبت‌های دیگران 
  • نادیده گرفتن جزئیات
  • انجام ندادن کارها یا پروژه‌ها به‌طور کامل

 

بی‌قراری و اضطراب

اگر مبتلا به بیش‌فعالی هستید، شاید احساس کنید که درون شما موتوری وجود دارد که هرگز خاموش نمی‌شود.

گاهی اشتیاق افراد مبتلا به ادامه حرکت و انجام کارها منجر به ناامیدی آن‌ها می‌شود. به عبارتی، زمانی که قادر به انجام دادن سریع کارها نیستند، دچار بی‌قراری، اضطراب و درنهایت ناامیدی می‌شوند. 

اضطراب علامت بسیار رایج در بزرگسالان بیش‌فعال است؛ زیرا ذهن آن‌ها به مرور کردن مکرر اتفاقات نگران‌کننده و استرس‌زا تمایل دارد.

برخی از علائم فیزیکی بی‌قراری و اضطراب در بزرگسالان مبتلا به شرح زیر هستند:

  • حرکت کردن زیاد 
  • ضربه زدن به دست یا پای خود
  • جابه‌جا شدن و تکان خوردن در جای خود 
  • سختی در ثابت و بی‌حرکت نشستن 

 

دغدغه‌های عاطفی

زندگی کردن با این اختلال، چالش‌برانگیز به نظر می‌رسد. انگار احساسات شما دائماً در جریان هستند. به‌راحتی خسته می‌شوید و تمایل بیشتری به انجام کارهای هیجانی دارید.

اغلب، ناامیدی‌های کوچک و جزئی برای این افراد غیرقابل‌تحمل هستند یا باعث افسردگی و تغییرات خلق‌وخو در آن‌ها می‌شوند. اگر دغدغه‌های عاطفی آن‌ها مورد توجه قرار نگیرند، ممکن است روابط شخصی و حرفه‌ای‌شان را سخت و پیچیده کنند.

 

تمرکز بیش‌ازحد

افراد بیش‌فعال در بیشتر مواقع به‌راحتی حواسشان پرت می‌شود. طبق تحقیقات، آن‌ها گاهی دچار تمرکز بیش‌ازحد می‌شوند. در این موقعیت، فرد مبتلا به‌‌گونه‌ای در چیزی غرق شده که از هر چیز دیگری در اطراف خود بی‌خبر می‌شود.

وجود این مشکل در آن‌ها باعث از دست دادن زمان و نادیده گرفتن اطرافیان و در مواردی منجر به سوءتفاهم در روابط می‌شود. 

 

سختی در مدیریت زمان

اغلب بزرگسالان مبتلا به بیش‌فعالی، در مدیریت زمان دچار چالش می‌شوند. این چالش گاهی منجر به بی‌نظمی در انجام دادن وظایف آن‌ها می‌شود. نمونه‌هایی از مشکلاتی که این افراد در مدیریت زمان با آن‌ها روبه‌رو هستند، عبارت‌اند از:

  • به تعویق انداختن انجام وظایف
  • دیر رسیدن به قرارها 
  • نادیده گرفتن تکالیف خسته‌کننده 

تمرکز کردن بر روی آینده یا گذشته برای اغلب آن‌ها سخت است و فقط روی زمان «حال» متمرکز هستند.

 

فراموشی

گاهی اوقات فراموشی در افراد سالم هم دیده می‌شود، اما درصد فراموشی در افراد بیش‌فعال خیلی بیشتر است. فراموش کردن مکانی که چیز مهمی را در آن قرار داده‌اند یا تاریخ‌های مهم، نمونه‌هایی از این علامت در آن‌ها هستند.

گاهی علائم فراموشی در بیش‌فعالان، آزاردهنده هستند، اما نه تا حدی که باعث ایجاد اختلالات جدی در آن‌ها شوند. در مواقع نادر، این فراموشی در افراد مبتلا تبدیل به مسئله‌ای جدی می‌شود.

 

نکته اصلی این است که فراموشی می‌تواند بر روی شغل و روابط افراد تأثیر زیادی بگذارد.

 حتما مطالعه کنید: شغل مناسب افراد بیش فعال

در صورت آگاه نبودن از علائم بیش‌فعالی، احتمال اشتباه گرفتن آن‌ها با بی‌دقتی یا عدم هوشیاری زیاد است. بنابراین، لازم است درباره تأثیر این اختلال بر روی حافظه بیشتر مطالعه کنید.

 

هیجان

حس هیجان در فرد مبتلا به شکل‌های مختلفی ظاهر می‌شود، ازجمله:

  • قطع کردن حرف دیگران در حین مکالمه
  • نامتعارف بودن از دیدگاه جامعه
  • عجله داشتن در انجام وظایف
  • اقدام برای انجام یک کار بدون توجه به عواقب آن 

عادات فرد در خرید کردن، اغلب نشانه خوبی برای تشخیص بیش‌فعالی در او است. به گفته محققان، خرید کردن ناگهانی و از روی هیجان به‌ویژه خرید اقلامی که فرد توانایی خرید آن‌ها را ندارد، یکی از علائم رایج بیش‌فعالی در بزرگسالان است.

 

داشتن تصور منفی از خود

اغلب بزرگسالان بیش‌فعال، از خود بیش‌ازحد انتقاد می‌کنند. این کار موجب به وجود آمدن تصور منفی نسبت به خودشان می‌شود.

این تصور تا حدی به‌دلیل مشکل در تمرکز کردن و علائم دیگری که بر تحصیل، کار و روابط‌ آن‌ها تأثیر می‌گذارند، به وجود می‌آید. گاهی افراد مبتلا، به این مشکلات، به‌عنوان شکست‌های شخصی یا عدم موفقیت می‌نگرند، که می‌تواند باعث ایجاد حس بدبینی نسبت به خود در آن‌ها شوند.

 

بی‌انگیزه بودن

بااینکه افراد در اکثر مواقع برای انجام کارها آمادگی دارند، گاهی احساس بی‌انگیزگی می‌کنند.

عدم انگیزه معمولاً در کودکان مبتلا به بیش‌فعالی دیده می‌شود که اغلب تمرکز کردن بر روی تکالیف مدرسه برای‌شان دشوار است. اما این علامت در بزرگسالان نیز به چشم می‌خورد.

در بزرگسالان مبتلا، علاوه‌بر تنبلی و دشواری در انجام دادن منظم وظایف، فقدان انگیزه نیز می‌تواند انجام دادن کارها را برای آن‌ها دشوار کند. ازطرفی داشتن تمرکز طولانی‌مدت برای آن‌ها مشکل است.

 

بی‌انگیزه بودن

 

خستگی

درست در مقابل علامت بی‌قراری در افراد مبتلا، نشانه دیگری به نام خستگی در آن‌ها وجود دارد. اما وجود حس خستگی برای بسیاری از بزرگسالان مبتلا جدی و نگران‌کننده است. این نشانه دلایل مختلفی دارد، ازجمله:

  • فعالیت بیش‌ازحد
  • اختلالات خواب 
  • تلاش مداوم برای داشتن تمرکز 
  • عوارض جانبی داروهای بیش‌فعالی

اگر هر یک از موارد بالا علت خستگی این افراد باشد، می‌تواند منجر به تشدید اختلال حواس در آن‌ها شود.

 

سلامت جسمانی

بیش‌فعالی می‌تواند فرد مبتلا را به نادیده گرفتن سلامت جسمانی خود سوق دهد. برخی از علائم بیش‌فعالی که بر روی توانایی فرد برای حفظ سلامت جسمانی او تأثیر می‌گذارد، عبارت‌اند از:

  • بی‌نظمی
  • دغدغه‌های عاطفی
  • هیجان
  • کمبود انگیزه
  • استرس و اضطراب 

نادیده گرفتن سلامت جسمانی به شکل‌های زیر ظاهر می‌شوند:

  • رژیم غذایی نامتعادل
  • ورزش نکردن
  • ترک مصرف داروهای مهم

 

سوء‌مصرف مواد

این علامت فقط در برخی از افراد مبتلا به اختلال بیش‌فعالی وجود دارد. اما به‌گفته محققان، افراد مبتلا به این بیماری بیشتر از سایرین احتمال سوءمصرف مواد (الکل، تنباکو یا سایر مواد مخدر) را دارند. هیچ نظریه قطعی‌ای در مورد ارتباط بین سوءمصرف مواد و بیش‌فعالی وجود ندارد. طبق یک نظریه‌، افراد مبتلا از این مواد برای خوددرمانی، بهبود خواب، بهبود تمرکز و رفع اضطراب استفاده می‌کنند.

 

کلام پایانی

ما در این بلاگ به بررسی علائم بیش‌فعالی در بزرگسالان پرداختیم. هر یک از این علائم، با تغییر سبک و شیوه زندگی تا حدی قابل‌درمان هستند. اما برای درمان جدی لطفاً به پزشک متخصص بیش‌فعالی مراجعه کنید.

 منابع:

www.webmd.com

www.mayoclinic.org

www.healthline.com


سوال خود را از ما بپرسید