کلینیک جامع توانبخشی رسش
دکتر داریوش نیکبخت
دکتر داریوش نیکبخت ۰۲۱۶۶۰۱۳۲۸۲
چه چیزی می تواند باعث اختلال بلع شود ؟اختلالات مغزی

چه چیزی می تواند باعث اختلال بلع شود ؟

داریوش نیکبخت
نویسنده: داریوش نیکبخت
انتشار : ۳۰ مرداد ۱۳۹۹

مرور کلی

بلع ممکن است یک حرکت ساده به نظر برسد ، اما در واقع شامل هماهنگی دقیق 50 جفت ماهیچه ، تعداد زیادی از اعصاب ، حنجره (دستگاه صوتی) و مری شماست.

همه آنها باید با هم کار کنند تا غذا را در دهان جمع آوری و آماده سازی کرده و سپس آن را از گلو ، مری و معده عبور دهند. این کار باید به طور هم زمان با بستن راه هوایی انجام شود تا از ورود مواد غذایی به نای شما جلوگیری کند. در نتیجه ، فرصت های زیادی برای بروز یک مشکل وجود دارد.

مشکلات بلع ممکن است ناشی از سرفه یا پریدن غذا در گلو به دلیل ورود هوا به داخل نای یا ناتوانی کامل در بلع باشد.

اختلالات مغز یا سیستم عصبی مانند سکته یا تضعیف ماهیچه های گلو یا دهان می تواند باعث می شود فرد نحوه بلعیدن را فراموش کند. در موارد دیگر ، اختلال بلع در نتیجه انسداد گلو ، حلق یا مری یا تنگ شدن مری به دلیل مشکل دیگر اتفاق می افتد.

علل فراموش کردن نحوه بلعیدن

اصطلاح پزشکی برای مشکل در بلع ، دیسفاژی است.
هر مشکلی که باعث ضعف ماهیچه ها یا اعصاب مختلف درگیر در بلع شود یا از ورود راحت مواد غذایی و مایعات به مری جلوگیری کند ، می تواند باعث دیسفازی شود. دیسفاژی بیشتر در افراد مسن دیده می شود.

 

علل فراموش کردن نحوه بلعیدن

 

اختلال عملکرد مغز

آسیب به مغز و نخاع می تواند در کار اعصاب مورد نیاز در بلع اختلال ایجاد کند. علل آن عبارتند از:

  • سکته مغزی: انسداد در خون رسانی به مغز که می تواند منجر به ناتوانی دراز مدت شود
  • آسیب تروماتیک مغز
  • مشکلات عصبی که به مرور زمان به مغز آسیب می زنند ، مانند بیماری پارکینسون ، مولتیپل
  • اسکلروزیس (MS) ، بیماری هانتینگتون و اسکلروز جانبی آمیوتروفیک (ALS)
  • تومور مغزی

از دست دادن حافظه و مشکلات شناختی ناشی از زوال عقل یا بیماری آلزایمر نیز ممکن است جویدن و بلعیدن را دشوار کند.

 

اختلال عملکرد عضلات دهان یا حلق

اختلال اعصاب و ماهیچه های گلو می تواند باعث تضعیف ماهیچه ها شده و باعث شود غذا در هنگام بلع به گلوی فرد بپرد . این اختلال ها شامل موارد زیر هستند:

  • فلج مغزی: نوعی اختلال است که بر حرکت و هماهنگی عضلات تأثیر می گذارد
  • نقوص هنگام تولد ، مانند شکاف کام (شکاف در سقف دهان)
  • میاستنی گراویس: یک اختلال عصبی عضلانی است که باعث ضعف در عضلات مورد استفاده
  • برای حرکت می شود. علائم آن شامل مشکل در صحبت کردن ، فلج صورت و مشکل در بلع می باشد
  • صدمه به سر که به اعصاب یا عضلات گلو آسیب بزند

از دست دادن فاز استراحت عضله اسفنکتر (آشالازی)

در جایی که مری و معده به یکدیگر می رسند، عضله ای به نام اسفنکتر پایینی مری (LES) وجود دارد. این عضله هنگام بلعیدن شل می شود تا اجازه عبور مواد غذایی داده شود. در افراد مبتلا به آشالازی ، LES فاز استراحت ندارد.

تصور می شود که آشالازی نتیجه یک بیماری خود ایمنی است ، که در آن سیستم ایمنی بدن شما به اشتباه به سلولهای عصبی مری حمله می کند. علائم دیگر شامل درد بعد از غذا خوردن و سوزش سر دل است.

حتما مطالعه کنید : آشنایی کامل با فلج مغزی و روش های درمان آن

باریک شدن مری

آسیب به مری می تواند منجر به تشکیل بافت اسکار شود. بافت اسکار ممکن است مری را تنگ کند و منجر به اختلال در بلع شود.
مشکلاتی که منجر به ایجاد بافت اسکار(زخم) می شوند عبارتند از:

  • رفلاکس اسید: هنگامی که اسید معده به داخل مری برمی گردد، باعث علائمی مانند سوزش سر دل ، معده درد و مشکل در بلع می شود
  • بیماری رفلاکس گاستروازوفاگال (GERD): شکل جدی تر و مزمن ریفلاکس اسید است که با گذشت زمان می تواند باعث ایجاد بافت اسکار یا التهاب مری شود (ازوفاژیت)
  • عفونت هایی مانند هرپس ازوفاژیت ، هرپس سیمپلکس لابیالیس تکرار شونده یا مونونوکلئوز
  • پرتودرمانی در قسمت سینه یا گردن
  • آسیب ناشی از اندوسکوپ (لوله متصل به دوربینی که برای دیدن داخل بدن استفاده می شود) یا
  • تیوب نازوگاستریک (لوله ای که از طریق بینی مواد غذایی و دارو را به معده منتقل می کند)
  • اسکلرودرما: اختلالی است که سیستم ایمنی بدن به اشتباه به مری حمله می کند

همچنین ممکن است مری با انسداد یا رشد غیر طبیعی باریک شود. علل این موارد عبارتند از:

وجود تومورهایی در مری
گواتر: بزرگ شدن غده تیروئید. یک گواتر بزرگ می تواند به مری فشار وارد کند و منجر به مشکل در بلع یا نفس کشیدن شود ، با سرفه و گرفتگی صدا نیز همراه است
غذا در گلو یا مری گیر کرده به طوری که با آب پایین نمی رود. این یک وضعیت اورژانس پزشکی است.

اضطراب

اضطراب یا وحشتزدگی می تواند منجر به احساس سفتی یا توده در گلو یا حتی احساس خفگی شود. این موضوع می تواند به طور موقت بلع را دشوار کند. علائم دیگر اضطراب عبارتند از:

  • عصبی بودن
  • احساس خطر ، ترس یا وحشت
  • تعریق
  • تنفس سریع

علائم اختلال بلع

اگر فکر می اختلال بلع دارید ، علائم خاصی وجود دارند که باید به دنبال آنها باشید. ممکن است در بلعیدن به طور کامل و یا فقط در بلع مواد جامد ، مایعات و یا بزاق مشکل داشته باشید .

علائم دیگر اختلال بلع عبارتند از:

  • آبریزش دهان
  • احساس اینکه چیزی در گلو گیر کرده
  • فشار در گردن یا قفسه سینه
  • برگشت مکرر غذا به دهان در هنگام غذا خوردن
  • حالت تهوع
  • سوزش سردل
  • سرفه یا پریدن غذا در گلو هنگام بلع
  • درد هنگام بلع (ادینوفاژی )
  • مشکل در جویدن
  • کاهش وزن غیر عمدی
  • گلو درد
  • گرفتگی صدا
  • خرد کردن مواد غذایی به قطعات ریز برای جویدن و بلع آنها

تشخیص اختلالات بلع

بعد از بررسی تاریخچه پزشکی و خانوادگی ، پزشک معالج شما را معاینه می کند تا تشخیص دهد که آیا چیزی مسیر مری را مسدود کرده یا دارای اختلالات عصبی یا مشکلاتی در عضلات گلو هستید.

 

تشخیص اختلالات بلع

 

برخی از آزمایشاتی که پزشک شما ممکن است درخواست کند شامل موارد زیر است:

آندوسکوپی فوقانی یا EGD

آندوسکوپ یک لوله انعطاف پذیر با یک دوربین در انتهای آن است که از دهان و از طریق مری به معده وارد می شود. در طی آندوسکوپی ، پزشک قادر به مشاهده تغییرات مری ، مانند بافت اسکار یا وجود انسداد در داخل مری و گلو است.

مانومتری

آزمایش فشارسنجی هنگام استفاده از لوله مخصوصی که به یک رکوردر فشار متصل است ، فشار عضلات موجود در گلوی شما در هنگام بلع را اندازه گیری می کند.

آزمایش امپدانس و pH

آزمایش pH / امپدانس میزان اسید موجود در مری را برای یک مدت زمانی (معمولاً 24 ساعت) اندازه گیری می کند. این می تواند به تشخیص بیماریهایی مانند GERD کمک کند.

تست بلع باریم اصلاح شده

در طی این روش ضمن بلع غذاهای مختلف و مایعات دارای باریم ، تصاویر اشعه ایکس از حلق و دهان شما گرفته می شود. یک آسیب شناس گفتار هرگونه اختلال بلع را تشخیص می دهد.

ازوفاگرام

در طی این روش ، مایع یا قرص حاوی باریم را می بلعید ، که با اشعه ایکس ظاهر می شود. پزشک در هنگام مشاهده بلع شما ، تصاویر اشعه ایکس را بررسی می کند تا ببیند عملکرد مری چگونه است.

آزمایش خون

پزشک شما ممکن است آزمایشاتی برای بررسی سایر مشکلات نهفته و کمبودهای تغذیه ای در شما که ممکن است باعث اختلال بلع شوند درخواست کند.

حتما مطالعه کنید : بهبودی و ریکاوری پس از سکته مغزی

درمان مشکل بلع

درمان مشکلات بلع بستگی به علت اصلی دارد. بیشتر مشکلات با مراجعه به متخصص آسیب شناسی گفتار ، متخصص مغز و اعصاب ، متخصص تغذیه ، گوارش و بعضی اوقات جراح قابل مدیریت است.

داروها

ریفلاکس اسید و GERD معمولاً با داروهایی مانند مهارکننده های پمپ پروتون (PPI) درمان می شوند. مشکلات بلع ناشی از اضطراب ممکن است با داروهای ضد اضطراب درمان شود.

گاهی اوقات آشالازی می تواند با تزریق سم بوتولینوم (بوتاکس) برای شل کردن عضلات اسفنکتر درمان شود. سایر داروها مانند نیتراتها و مسدود کننده های کانال کلسیم نیز ممکن است به شل کردن LES کمک کنند.

جراحی ها

پزشک با روشی به نام اتساع (دایلیشن) مری می تواند به گسترش ناحیه باریک مری کمک کند. یک بالن کوچک در داخل مری باد می شود تا آن را باز تر کند. سپس بالن برداشته می شود.

همچنین ممکن است برای از بین بردن تومور یا بافت زخمی که باعث انسداد یا باریک شدن مری شده است جراحی انجام شود.

 

تغییرات سبک زندگی

اگر اختلال بلع شما ناشی از یک اختلال عصبی مانند بیماری پارکینسون است ، ممکن است لازم باشد تکنیک های جدید جویدن و بلع را یاد بگیرید. یک آسیب شناس زبان و گفتار ممکن است تغییرات رژیم غذایی ، تمرینات بلع و اصلاحات فیزیکی را برای غذا خوردن شما توصیه کند.

اگر علائم شدید است و شما نمی توانید به اندازه کافی غذا یا مایعات بخورید ، ممکن است به لوله تغذیه نیاز داشته باشید. یک لوله PEG مستقیماً از طریق دیواره معده وارد معده می شود.

 

تغییرات سبک زندگی

 

نتیجه گیری

شایع ترین علت اختلالات بلع سکته مغزی است ، اما بسیاری از شرایط دیگر وجود دارد که می تواند بلع شما را دشوار کند. اگر در بلع مشکل دارید ، یا بعد از بلع غذای به گلوی شما پریده یا به دهان شما بازمیگردد و یا استفراغ می کنید ، مهم است که به پزشک مراجعه کنید تا علت اصلی مشکل را تشخیص دهد و درمان شما را شروع کند.

مشکلات مربوط به بلع می تواند منجر به خفگی شود. اگر غذا یا مایع وارد مجرای تنفس شما شود ، می تواند یک وضعیت تهدید کننده زندگی به نام پنومونی آسپیراسیون ایجاد کند. مشکلات بلع همچنین می تواند منجر به سوء تغذیه و کم آبی بدن شود.

اگر نمی توانید ببلعید زیرا احساس می کند غذا در گلو یا سینه شما گیر کرده است ، یا اگر در تنفس مشکل دارید به نزدیکترین بخش اورژانس مراجعه کنید.

برای دریافت مشاوره رایگان در مورد درمان سندروم تورت و رزرو وقت می توانید با شماره های 09362020364، 02166013282 و یا شماره واتساپ 09364904632 تماس حاصل فرمایید‌. کلینیک رسش همیشه پاسخگو و در کنار شما هستیم .

 


منبع محتوا : Healthline
اشتراک

مطالب مشابه

سکته مغزی، علائم ، دلایل ، تشخیص و درمان این بیماری

سکته مغزی، علائم ، دلایل ، تشخیص و درمان این بیماری

سکته مغزی یکی از انواع سکته مغزی است که کمتر اتفاق می افتد. هنگامی رخ می دهد که یک رگ خونی مسدود شده یا خونریزی کند و باعث مختل شدن کامل بخشی از مخچه شود.

چه چیزی می تواند باعث اختلال بلع شود ؟

چه چیزی می تواند باعث اختلال بلع شود ؟

مشکلات بلع ممکن است ناشی از سرفه یا پریدن غذا در گلو به دلیل ورود هوا به داخل نای یا ناتوانی کامل در بلع باشد.

حوادث مغزی عروقی، علائم، درمان و ...

حوادث مغزی عروقی، علائم، درمان و ...

حادثه عروقی مغزی (CVA) اصطلاح پزشکی سکته است. سکته زمانی است که جریان خون به بخشی از مغز شما یا به علت انسداد یا پارگی رگ متوقف می شود. علائم مهمی در سکته وجود دارند که باید از آنها آگاه باشید و مراقب آنها باشید.

غربالگری و تشخیص فلج مغزی و روش های درمان

غربالگری و تشخیص فلج مغزی و روش های درمان

علائم و نشانه های فلج مغزی می توانند به مرور آشکار شوند ، بنابراین این بیماری ممکن است تا چند ماه پس از تولد نیز تشخیص داده نشوند. درمان آن نیز به مراقبت طولانی مدت توسط یک تیم مراقبت پزشکی دارند.

بهبودی و ریکاوری پس از سکته مغزی

بهبودی و ریکاوری پس از سکته مغزی

ریکاوری پس از سکته مغزی می تواند روندی طولانی باشد که به صبر ، سخت کوشی و تعهد نیاز دارد. بهبودی ممکن است سالها طول بکشد و اغلب پس از تثبیت شدن وضعیت شما توسط پزشکان صورت می گیرد.

موسیقی ذهن را بعد از سکته مغزی اصلاح می کند

موسیقی ذهن را بعد از سکته مغزی اصلاح می کند

یک مطالعه فنلاندی نشان می دهد گوش دادن به موسیقی مورد علاقه آنها به بیماران سکته مغزی کمک می کند تا عملکرد ذهنی خود را بهبود بخشیده و افسردگی و گیجی را کاهش دهند.

مشکلات جویدن و بلع به خاطر آلزایمر

مشکلات جویدن و بلع به خاطر آلزایمر

تقریبا نیمی از افراد مبتلا به بیماری آلزایمر که در خانه سالمندان هستند ، در جویدن یا بلع دچار مشکل هستند. در اینجا باید بدانید که اگر عزیزتان با این مشکل روبرو شود باید چه کار کنید.

اختلالات خوردن و افسردگی

اختلالات خوردن و افسردگی

اختلالات خوردن اغلب با نیت های خوب شروع می شوند - تمایل به کاهش وزن و کنترل غذا خوردن. اما در بعضی از افراد ، این نیت های خوب به اشتباه انجام می شوند و منجر به بی اشتهایی عصبی ، پرخوری عصبی ، پرخوری یا سایر اختلالات همچون افسردگی می شوند.

فلج بل - راهنمای کامل علائم و درمان آن

فلج بل - راهنمای کامل علائم و درمان آن

فلج بلز یا فلج بل نوعی اختلال عصبی است که موجب فلج شدن یا ضعف در یک ‌طرف صورت می‌شود. این اختلال باعث می‌شود نیمی از صورت افتاده به نظر برسد، لبخندها یک‌طرفه باشند و چشمِ سمت آسیب‌دیده به‌سختی باز شود.

تفاوت فلج بلز و سکته مغزی

تفاوت فلج بلز و سکته مغزی

سکته مغزی یا فلج بل، هردو می‌توانند باعث فلج شدن یک‌طرفه صورت شوند. در هر دو وضعیت علائمی مانند ناتوانی در بستن چشم و افتادگی صورت در سمت آسیب‌دیده رخ می‌دهد.

نظرات

فیلدهای ضروری با علامت

  1. سید جمال سبحانیسید جمال سبحانی
    2

    در هنگام بلع مواد جامد مثل برنج در ابتدای خوردن بسختی بلع دارم و البته کمی با سوزش سر معده بطوریکه بایستی با مایعات غذا را فرو دهم 63 ساله سیگار نمیکشم و نسبتا سالم و مشغول بکار هستم

    1. دکتر نیکبخت دکتر نیکبخت
      0

      سلام باید به لحاظ گوارشی و سایر قسمت ها ابتدا توسط پزشک بررسی و معاینه شوید.

  2. الینا عزیزیالینا عزیزی
    1

    با سلام من یک ماهی میشه که مشکل بلع دارم و به هنگام بلعیدم غذا هم گلوم درد میگیره هم پشت سرم خیلی درد میگیره ودرد عجیبه داره یه جوری به مغزم و گلوم فشار میاد و سردرد میگیرم خیلی اذیتم میکنه دکترم رفتم بهم قرص داد. و چند تا آمپول چند روزی بود بهترم بودم که دوباره ابن مشکلم تشدید شده خیلی نگرانم و هیچی نمیتونم بخورم چونبعدش فشاری که به گلوم و سرم وارد میشه منو. به گریه میندازه آقای دکتر شما رو قسم میدم به این روز های عزیز منو راهنمایی کنید من که دردی دارم به نظر مشکلم خیلی جدی هست از درد میمیرم

    1. دکتر نیکبخت دکتر نیکبخت
      1

      سلام علت مشکلات شما می تواند بسیار مختلف باشد نیاز به بررسی کلینیکال می باشد. ممکن است در اثر ریفلاکس باشد و یا اعصاب مربوط به بلع و یا..

  3. زهرازهرا
    0

    سلام مادر من هرچی میخوره سرفه میزنه و میگه درست نمیتونه چیزی رو ببلعه میشه بگید چیکار باید بکنیم????

    1. دکتر نیکبخت دکتر نیکبخت
      2

      اختلال بلع در مادر شما می تواند یک نشانه یا علامت یک بیماری باشد. بنابراین اول باید بیماری مادرشما مشخص بشود و بعد درمان آغاز بشود.

  4. مریم قاضی تبریزیمریم قاضی تبریزی
    1

    سلام‌ چن روزی میشه وقتی لقمه بزرگ میخوام قورت بدم گلوم بعد از قورت دادن درد میگیره ولی موقع خوردن غذا با لقمه های کوچک مشکلی ندارم برگشت غذا از معده هم ندارم میشه راهنمایی کنید چه دکتری باید برم متخصص گوش و‌حلق و‌بینی برم؟؟

    1. دکتر نیکبخت دکتر نیکبخت
      1

      سلام. با توجه به مشکلتون باید به متخصص گوش حلق بینی مراجعه کنید و توسط متخصص داخلی هم چکاب بشوید

سوال خود را از ما بپرسید